Unios

Giải pháp chiếu sáng hoàn hảo cần được xây dựng dựa trên bối cảnh xung quanh để “nhân vật chính” là con người có thể hòa mình vào không gian và bầu không khí.

Dựa trên khái niệm tương hỗ giữa ánh sáng và con người, bài viết này bàn về “Kết nối con người” - khái niệm, ý tưởng và triết lý đã trở thành điểm tựa trong sự nghiệp của cả DJCoalition và tôi, với tư cách là một nhà thiết kế chiếu sáng.

### Con người

Tôi bắt đầu sự nghiệp thiết kế giải pháp chiếu sáng từ khi chưa có chuyên gia nào làm việc trong lĩnh vực này ở Úc. Bởi vậy, việc tôi cần làm nhất khi đó là xác định các yếu tố quan trọng cần có trong công tác thiết kế giải pháp chiếu sáng. Quá trình chuyển từ công việc kiến trúc sư sang nhà thiết kế chiếu sáng đã giúp tôi nhận ra rằng yếu tố con người là chìa khóa để tạo ra môi trường xây dựng cho cả lĩnh vực kiến trúc và chiếu sáng. Từ đó, việc lấy con người làm trung tâm đã trở thành giá trị then chốt trong hành trình thiết kế giải pháp chiếu sáng của tôi.

Từ “Con người” trong cụm “Kết nối con người” chính xác là những gì bạn đang nghĩ đến. Nó tập trung vào nhu cầu, mong muốn và trải nghiệm của những người chủ đích và vô tình tương tác với một không gian nhất định.

Trong những năm gần đây, nhờ ảnh hưởng của truyền thông, các chuyên gia và công chúng đã thảo luận nhiều hơn về chủ đề chiếu sáng lấy con người làm trung tâm. Ý tưởng Kết nối con người giao thoa với những nguyên tắc này, hướng tới mục tiêu cung cấp và hướng dẫn thực hành thiết kế chiếu sáng nhằm đáp ứng kỳ vọng về những tác động về giác quan, cảm xúc và sức khỏe sinh lý của con người.

The Nest – một trong những dự án của DJCoalition tại Thượng Hải – là một ví dụ điển hình. Có thể nói, câu chuyện đằng sau The Nest là hoài bão xây dựng ốc đảo giữa lòng thành phố sầm uất của chúng tôi. Ý tưởng của chúng tôi cho dự án thiết kế chiếu sáng tại The Nest là tạo ra hiệu ứng có thể truyền tải câu chuyện hoài bão một cách trực quan nhất. Tại quầy bar của khách sạn, chúng tôi đã lắp đặt hệ thống đèn trang trí ở chính giữa, lấy cảm hứng từ chuỗi ảnh tĩnh chụp một con ngỗng đang bay. Hình dạng tia sáng được thiết kế theo hình cánh ngỗng đang đập, khiến mọi người đắm chìm trong bầu không khí tựa như ốc đảo.


People Connection, A Lighting Ethos To Accentuate The Built Environments (5).jpg

Ánh sáng ở The Nest dịu nhẹ vào ban ngày và trở nên sống động hơn, từ màu sắc cho đến chuyển động, khi có các hoạt động sôi nổi, khiến ta liên tưởng đến những cánh chim đang bay và khiến khung cảnh xung quanh thêm phần sống động. Chúng tôi thiết kế giải pháp chiếu sáng như vậy với mong muốn nuôi dưỡng cảm xúc và sức khỏe tinh thần cho mỗi vị khách đến với The Nest. Thiết kế bố cục chiếu sáng là quá trình sáng tạo cần cân nhắc đến phương pháp khơi gợi cảm xúc bằng ánh sáng. Quá trình này xoay quanh câu hỏi “cảm xúc là gì”, tập trung vào “đối tượng cảm nhận”, sau đó tiếp tục với câu hỏi “làm thế nào để khơi gợi cảm xúc ở đối tượng”. Ánh sáng tác động lên con người và cảm xúc thông qua trực giác. Trên cơ sở đó, tôi cho rằng thiết kế ánh sáng cần hướng tới mục tiêu hình thành cảm xúc.

Đối với The Nest hay bất cứ thiết kế nào khác, DJ Coalition luôn tập trung ưu tiên vào yếu tố con người, sức khỏe tinh thần và cảm xúc của họ. Chúng tôi luôn nỗ lực đảm bảo hiệu suất hình ảnh chất lượng cao, tạo nên trải nghiệm thị giác bổ ích, xoa dịu đôi mắt và nuôi dưỡng hạnh phúc cho người nhìn thông qua thiết kế chiếu sáng.

Mỗi dự án đều khắc hoạ một câu chuyện riêng với hình ảnh và dụng ý bối cảnh được truyền tải thông qua ánh sáng. Như tôi đã nói, một giải pháp chiếu sáng hoàn hảo cần được xây dựng dựa trên bối cảnh xung quanh để “nhân vật chính” là con người có thể hòa mình vào không gian và bầu không khí đó.

DJ Coalition quan tâm đến phản ứng của mọi người đối với ánh sáng, cách họ nhìn nhận ánh sáng và cách ánh sáng ảnh hưởng đến mọi người. Dựa trên ba khía cạnh đó, ta có thể bắt đầu xây dựng kết nối theo cách riêng của mình.

### Thúc đẩy sự gắn kết

Thiết kế giải pháp chiếu sáng không chỉ nhằm mục đích làm nổi bật môi trường xây dựng mà còn hướng tới việc tăng tương tác giữa những không gian kiến trúc và biến chúng thành địa điểm giao lưu, khởi nguồn ý tưởng mới. Ánh sáng chính là sợi dây kết nối giữa con người với chính bản thân họ, với người khác, không gian xung quanh và môi trường.

Một trong những vai trò của hệ thống chiếu sáng là hỗ trợ những trải nghiệm chủ quan của con người. Nói cách khác, các nhà thiết kế chiếu sáng rất quan tâm đến mức độ kết nối của mọi người với bản thân và không gian quanh họ. Đối với kết nối cá nhân, ánh sáng có thể là phương tiện giúp mọi người thực hiện ý định riêng trong không gian cụ thể. Ngoài tác dụng soi tỏ không gian, ánh sáng còn mang lại cảm giác hài lòng cho mọi người trong khu vực chiếu sáng. Chẳng hạn như ánh sáng tác vụ là một trong những yếu tố quan trọng giúp xây dựng sự kết nối chủ quan tôi vừa nói tới. Ánh sáng tác vụ tốt sẽ không tạo bóng và gây mất tập trung, không chói và đủ sáng để tránh gây mỏi mắt, giúp người dùng tập trung vào công việc của họ ở khu vực đó. DJCoalition đã có cơ hội được thiết kế sơ đồ hệ thống chiếu sáng cho thư viện Perth. Đó là một công trình đáng tự hào. Trong không gian yên tĩnh và riêng tư như thư viện, ánh sáng giúp mọi người tìm thấy thứ họ cần, dẫn lối và di chuyển giữa các tầng và tận hưởng bầu không khí êm dịu. Đó chính là cách mà ánh sáng ảnh hưởng đến tương tác giữa con người và không gian xung quanh.

Ta cũng cần chú ý đến trải nghiệm chung, đặc biệt là ở những không gian công cộng nơi mọi người tương tác với nhau khi thiết kế các giải pháp chiếu sáng. Ánh sáng thu hẹp khoảng cách giữa một người và không gian quanh họ bằng cách gợi lên tâm trạng và bầu không khí xung quanh. Chung sống là trạng thái động nhưng lại rất bền vững giữa người với người. Vì vậy, khi thiết kế, ta cần bố trí hệ thống chiếu sáng sao cho đảm bảo mọi người có thể phối hợp tốt với nhau. Ánh sáng xung quanh sẽ biến không gian thành khu vực chung để kết nối và thoải mái thể hiện bản thân. Ví dụ: Văn phòng Glowfish Office là dự án thiết kế giải pháp chiếu sáng không gian làm việc chung của DJCoalition ở Thái Lan. Khi nhận dự án này, chúng tôi được yêu cầu thiết kế giải pháp chiếu sáng đáp ứng các yêu cầu cả về trực quan lẫn tiện dụng, đồng thời hỗ trợ tương tác giữa những người làm việc trong không gian đó. Bên cạnh đó, chiếu sáng một không gian không chỉ giới hạn ở việc hỗ trợ tương tác trực tiếp giữa các cá nhân mà còn cả những tương tác gián tiếp, chẳng hạn như định hướng và di chuyển. Chúng tôi đã nhận ra tầm quan trọng của ánh sáng khi nhìn vào bức tranh toàn cảnh hơn về cách mọi người kết nối và tương tác trong một không gian.

Thư viện thành phố Perth – DJCoalition

People Connection, A Lighting Ethos To Accentuate The Built Environments (2).jpg

People Connection, A Lighting Ethos To Accentuate The Built Environments (1).jpg

Cuối cùng, con người không thể tách rời khỏi môi trường và không gian xung quanh họ. Sống hòa hợp với môi trường tự nhiên mới là chìa khóa nuôi dưỡng hạnh phúc của con người, và ánh sáng chính là nhân tố kết nối môi trường với chúng ta. Ta cần phải hiểu rằng phát triển bền vững không chỉ dừng lại ở việc bảo tồn năng lượng. Mối quan tâm của các chuyên gia làm việc trong lĩnh vực chiếu sáng là ánh sáng nhân tạo và cách nó ảnh hưởng đến hệ sinh thái tự nhiên. Đúng là ta cần thời gian để hiểu về ô nhiễm ánh sáng và những tác động bất lợi đối với động vật hoang dã, nhưng đó không phải là lý do để ta bỏ qua vấn đề này. Con người tồn tại trong tự nhiên, chiếu sáng vì sức khỏe con người chính là chiếu sáng vì sức khỏe môi trường. Các nhà thiết kế chiếu sáng cần đặc biệt chú trọng đến mối liên kết giữa sức khỏe con người và thiên nhiên thay vì chỉ dồn sự chú ý về một bên.

### Mở rộng khái niệm

Trước đây, ngành chiếu sáng tập trung chủ yếu vào tầm nhìn của con người, chỉ quan tâm đến các yếu tố truyền thống là chất lượng chiếu sáng. Mặc dù hiện tại đã tạo ra nhiều khái niệm và cách tiếp cận liên quan đến chiếu sáng lấy con người làm trung tâm để đáp ứng nhu cầu của ngành, nhưng liệu việc gọi ý tưởng này là “lấy con người làm trung tâm” có thể hiện được tất cả các khía cạnh và đầy đủ bản chất hay không? Ở mức độ cao nhất, giải pháp chiếu sáng lấy con người làm trung tâm xem xét các hiệu ứng thị giác và phi thị giác của ánh sáng để mang đến hiệu quả tích cực hơn cho mọi người. Kết quả là các thiết kế chiếu sáng vẫn quá phụ thuộc vào tầm nhìn của con người và các yêu cầu tiêu chuẩn như độ sáng. Tuy nhiên, tôi cho rằng việc xem xét trải nghiệm và kết nối của con người nên được đặt lên hàng đầu khi thực hiện thiết kế và phát triển kỹ thuật chiếu sáng. Thông qua lăng kính Kết nối con người, nhà thiết kế có thể truyền tải những câu chuyện và củng cố sợi dây kết nối thông qua ánh sáng.

Kể từ khi bước chân vào nghề, Kết nối con người đã giống như một linh cảm, một khái niệm mơ hồ mà tôi vô thức đưa vào các thiết kế của mình. Khi sự nghiệp của tôi thăng tiến và ngành chiếu sáng cũng phát triển hơn, các chuyên gia xuất hiện ngày càng nhiều, và điều đó đã tạo cho tôi rất nhiều cơ hội để tiếp thu kiến thức từ những góc nhìn khác. Tôi đã mất một thời gian dài để hoàn thiện khái niệm Kết nối con người và tìm ra các yếu tố liên quan, thậm chí còn tốn nhiều thời gian hơn để học cách truyền đạt và thể hiện khái niệm này với các nhà thiết kế của chúng tôi tại DJCoalition. Sau nhiều năm miệt mài thử nghiệm không chỉ về ánh sáng, không gian và tác động của ánh sáng lên con người mà còn cả nhận thức của mọi người về không gian, cách họ tương tác, cũng như ảnh hưởng từ thiết kế của chúng tôi đối với sức khỏe môi trường, nhóm chúng tôi đã coi Kết nối con người là cốt lõi trong mọi thiết kế của mình.

People Connection, A Lighting Ethos To Accentuate The Built Environments (4).jpg

Tóm lại, dù là ở không gian công cộng, không gian thương mại, giao thông hay thậm chí chỉ là căn nhà nhỏ của chúng ta, ánh sáng đều tác động lên lối sống, nhận thức, suy nghĩ và tương tác của con người. Hướng tầm mắt ra xa hơn, ta sẽ thấy ánh sáng không chỉ kết nối con người với không gian mà còn ảnh hưởng đến mối liên kết môi trường, liên nhân và nội nhân. Để đạt được đích đến cuối cùng và Kết nối con người, tất cả chúng ta cần trau dồi nhiều hơn. Thiết kế giải pháp chiếu sáng chất lượng không chỉ dừng lại ở việc đem lại các lợi ích về mặt thương mại. Nỗ lực tạo ra các thiết kế chiếu sáng chất lượng cao để đóng góp nhiều giá trị hơn cho con người, cộng đồng và môi trường. Chiếu sáng là một lĩnh vực đang không ngừng phát triển, và thông điệp tôi gửi gắm cho thế hệ chuyên gia trẻ hiện là đừng cứ theo sau bước chân của các thế hệ trước. Thay vào đó, tôi mong được kết nối với bạn thông qua khái niệm Kết nối con người trong lĩnh vực chiếu sáng và xem những đóng góp của bạn trong công cuộc hoàn thiện khái niệm này.

People Connection, A Lighting Ethos To Accentuate The Built Environments (3).jpg

Đã xem gần đây

Nổi bật

Useful tools

Nổi bật

Unios Toolbox

Kết nối con người – Triết lý chiếu sáng làm nổi bật môi trường xây dựng

Category

Contributor

Đã xem gần đây

Nổi bật

Unios Toolbox

Kết nối con người – Triết lý chiếu sáng làm nổi bật môi trường xây dựng

.css-1yj48a2{display:inline-block;vertical-align:top;overflow:hidden;line-height:1.2;white-space:pre-wrap;}.css-1j8p6af{box-sizing:border-box;margin:0;min-width:0;display:inline-block;}Category

Contributor

Category